Sinds een aantal weken ken ik het gevoel van vader zijn. Je kunt het niet met een ander gevoel vergelijken. Het is een sterk en ontzettend bijzonder gevoel. Vanaf de vroegste ontwikkeling in de buik ontstaat er een band, zowel met de moeder als met de vader. Eenmaal geboren kan de band met je baby verder ontwikkelen. Deze ontwikkeling verloopt nog beter als je de lichaamstaal (non-verbale communicatie) van je kleintje beter leert begrijpen. Bovendien, wordt het verzorgen van je baby ook nog een stuk makkelijker.
Je kind aanraken: dat doe je de hele dag door. Als je voedt, een luier verschoont, je baby aankleedt of lekker knuffelt. Die aanrakingen vinden we zó gewoon, dat we ze vaak gedachteloos doen. Maar wanneer je je bewust wordt van je eigen aanrakingen én van de manier waarop je kind erop reageert, heb je opeens een nieuwe taal tot je beschikking.
Dwingen heeft geen zin
Een aanraking die als dwingend wordt ervaren, zorgt altijd voor een soort angstreactie. Het lichaam van je kleintje kan dan op drie manieren reageren: vluchten, vechten of bevriezen. Bij vluchten worden de spieren helemaal zacht, je baby voelt passief aan. Bij een vechtreactie gaan de spieren op volle spanning. Je kleintje balt zijn vuisten en druk zijn armen tegen zijn lijf aan. Ook kunnen baby’s (en ook volwassenen) een zogenaamde ‘freeze’ reactie laten zien en voelen. Je kleintje ligt dan helemaal stil en zijn armpje is niet meer te buigen. Om ruimte te geven met je aanraking (tegenovergestelde van dwingend) gebruik je je handen open en op plaatsen van het lichaam van je baby die in je handpalm passen. Denk aan de schouders, billen, enkel etc.
Luier verschonen
Het verschonen van de luier van je kleintje is aan de orde van de dag. Naast het feitelijke lichamelijke dat ik hieronder zal beschrijven is er ook nog zoiets als ‘beleving’. Je kan ‘weer’ zo’n luier verschonen of je kunt er met je kleintje een feestje van maken.
Voorkomen: je kind aan de enkels omhoog trekken. Het stevig omvatten van de enkels nodigt niet uit tot meebewegen. Sterker nog: het maakt je baby passief. Vaak zie je dat ze ook hun billen spannen en dan krijg je de boel moeilijk schoon.
Proberen: masseer even de voetjes van je kleintje en raak met een zo’n vol mogelijke hand de benen van je baby (en zeker de hamstrings en kuiten) zacht aan en ga daarbij van boven naar beneden. Als het goed is zal de reactie van je baby zijn dat hij zijn benen optrekt en zijn billen los komen van het verschoningskussen. Het werkt soepel en alles is goed schoon te maken.
In bad doen
Voorkomen: onder de oksels optillen. Je kleintje gaat dan hangen, wordt passief en zwaar. Je vraagt niets aan je baby. Het lijkt alsof je een ‘ding’ oppakt. Niet echt (lees: echt niet!) een leuke boodschap om je kind te geven…
Proberen: leg een hand onder het stuitje, op de billen van je kleintje, en laat het hoofd steunen op de pols van je andere arm. Houd je duim boven de schouder en je overige vier vingers onder de oksel. Grijp het armpje niet vast.
De hiervoor beschreven manieren zijn richtlijnen. Maak er niet teveel een technisch gebeuren van waarin je het voor jezelf (en dus je kleintje) goed of fout doet. Geef jezelf de ruimte om te oefenen en voel hoe je kleintje reageert.
Raising children is a creative endeavor, an art rather than a science. (Democritus)
Naar een stuk uit WIJ van september 2014, plus eigen ervaring.
