Altijd voldoen aan alle verwachtingen die je aan jezelf stelt en aan je worden gesteld. Dit zorgt voor druk. Als de druk te hoog wordt, kun je uitgeput raken (burn-out). Dit is een mogelijk gevolg. Ik ben op zoek naar de oorzaak en hoe dit aangepakt kan worden. Ik vraag mij het volgende af: Hoe is druk waar te nemen? En hoe kun je de aanwezige druk de baas blijven? In deze blog neem ik je mee in het beantwoorden van deze vragen.
Druk kan zich in je lijf (intern) opbouwen, bijvoorbeeld doordat je veel piekert. Een mogelijk gevolg is hoofdpijn. Druk kan ook van buiten (extern) komen. Het kan ontstaan door verwachtingen van anderen op je werk of sociale druk van de mensen om je heen. Dit kan je gevoel voor vrijheid behoorlijk verkleinen. En dit heeft weer effect op je gevoel: je raakt misschien geïrriteerd.
Positief en hoofdpijn
Een week geleden had ik een gesprek met een jonge vrouw. Ze is outgoing en positief. Het is een vrolijke verschijning. Ze vertelde mij dat ze ontzettend druk is in haar hoofd. Alles wat ze doet evalueert ze. De vraag ‘doe ik het wel goed?’ stelt ze zich vaak op een dag. Ze zegt dat alles haar teveel wordt, omdat ze geen rust meer ervaart. Ze voelt veel druk en heeft er last van! Het beheerst haar leven op dit moment. Ze heeft geen plezier meer in het werk dat ze normaal zo leuk vindt.
De druk in haar hoofd is voor mij waarneembaar: de huid op haar voorhoofd staat strak. Ze klinkt nasaal. Daarnaast heeft ze weinig mimiek in de bovenste helft van haar gezicht. Ze kijkt veel voor zich uit, langs mij heen. Haar lijf en hoofd bewegen niet in lijn met elkaar.
Drie overlevingsmechanismen
Hoe je omgaat met druk werkt voor iedereen anders. Wel zijn er een aantal categorieën te onderscheiden. Categorie 1: je zoekt je uitvlucht in allerlei onbelangrijke zaken. Je vlucht voor de druk. Categorie 2: je komt steeds minder in beweging. Er komt niets meer uit je handen. Denk aan een burn-out. Categorie 3: hoe druk het ook is, je gaat steeds meer doen. Je pakt aan wat je aan kunt pakken. Je bent een vechter. Deze overlevingsmechanismen zijn effectief, behalve als je er te lang in blijft hangen.
Een clubsandwich van mensen
Tijdens een nascholing heb ik zelf een training gedaan over druk: een clubsandwich van mensen. Er lag een gymnastiekmat van 2 bij 1 meter op de grond. Ik ben vaak nieuwsgierig of ik iets aankan. Zo ook dit keer en ging als eerste de oefening aan. Naast mijn nieuwgierigheid voelde ik ook spanning. Ik ging met mijn buik op de mat liggen. Vervolgens werd er een mat op mijn rug gelegd. Op deze mat ging ook iemand op z’n buik liggen. Vlak voor de ander op de mat (en op mij!) kwam liggen, voelde ik de druk al toenemen. Mijn ademhaling ging omhoog en ik zette mij schrap. De spieren in mijn borstgebied spanden aan. Ik focuste op de druk die enorm aan het toenemen was.
Na een seconde of vijf werd mij gevraagd hoe het voelde? Hoewel ik dit een tijdje vol kon houden, voelde het niet prettig. De druk op mijn borst nam toe. Ik voelde pijn in mijn oor en mijn voeten en benen werden koud. Ook kreeg ik klamme en koude handen. Omdat het niet prettig voelde, wilde ik iets veranderen. Door de druk te accepteren (lees: niet meer strijden) en gevoel te hebben voor alles in mijn lijf en om mij heen, werd ik binnen een seconde of tien heel rustig. Ik kreeg het warmer en ontspande. Dit ondanks hetzelfde aantal kilo’s bovenop mijn lijf!
Trainen onder druk
Hoe je omgaat met druk is voor iedereen anders. Ervaren hoe je ermee omgaat biedt veel inzicht. Vervolgens kun je leren om meer te ontspannen onder druk. Ook ervaren hoe je met druk omgaat en hoe je daar relaxter onder kunt zijn? Neem contact met mij op.