Faalangst is een vorm van angst om te mislukken, of negatief beoordeeld te worden bij het uitvoeren van een taak. Het is onlosmakelijk verbonden met presteren en prestaties. Want juist in deze situaties kan iets lukken, mislukken en vindt er een beoordeling plaats. Als je faalangst hebt dan overkomt het je. Hoe graag je deze angst ook weg wil hebben, hij komt opzetten op het moment dat je het juist niet wil voelen. Je lijf staat op spanning!
Een presentatie geven is iets wat we allemaal wel eens hebben gedaan. Een opdracht als deze zorgt bij velen voor grote angst. De angst uit zich bijvoorbeeld in het niet vloeiend kunnen praten, je tekst kwijt zijn, hoge ademhaling, zweethanden, kleur op je gezicht of rode vlekken in je hals, onzeker en negatief naar jezelf kijken, doemdenken en bij succes dit toeschrijven aan toevalligheden. Of een combinatie van meerdere factoren tegelijk. Een terugkerend fenomeen zijn de piekmomenten van afwezigheid onder studenten rondom het college waarin zij een presentatie moeten geven. Er is een verband tussen dit piekmoment en faalangst. Helaas helpt het ontwijken van (of vluchten voor) de angst niet op lange termijn. Hij keert altijd terug. Bij een eerstvolgende opdracht voor een groot publiek lijkt de angst alleen maar groter te worden. Ook (top)sporters kunnen hier last van hebben.
Een case uit de sport
Patrick is een jonge voetballer van twintig jaar. Hij heeft jaren bij een BVO (betaald Voetbal Organisatie) gespeeld. Daarnaast heeft hij ook altijd gestudeerd. Zowel motorisch als cognitief is hij ontwikkeld. Nu speelt hij één niveau lager. In eerste instantie is Patrick wisselspeler, ook al traint hij erg goed en is hij fysiek in vorm. Al na een paar wedstrijden doet de trainer een beroep op hem. Hij mag de eerstvolgende wedstrijd in de basis starten. Op het moment dat de trainer hem dit vertelt, krijgt hij last van zijn hamstring. Dit geeft hij aan. Hij zegt in de warming-up te willen testen of hij kan spelen of niet. Al na een paar minuten tijdens het warmlopen vertelt Patrick de trainer dat hij teveel last heeft. Hij speelt de wedstrijd niet. In de eerste seizoenshelft, een aantal weken later, herhaalt een zelfde situatie zich nog een keer bij hem. Wat is er gebeurd?
Hij heeft last van faalangst. Deze angst wordt zodoende groot dat hij de wedstrijd niet speelt. Dit uit zich onder andere in pijn in zijn hamstring. Was er begrip in zijn omgeving? Eigenlijk niet. De trainer accepteert dat Patrick niet kan spelen, al vindt hij de oorzaak discutabel. Een aantal teamgenoten vinden hem een aansteller en laten hem links liggen.
Faalangst hebben is al vervelend genoeg. Onbegrip van de omgeving vergroot het probleem alleen maar meer. Er zijn manieren om beter met faalangst om te gaan. Haptotherapie is gericht op ervaringsleren. Het opdoen van ervaringen in oefeningen of op de behandelbank is bij uitstek geschikt om blijvende resultaten te bereiken. Hierdoor krijg je kansen om te experimenteren met nieuwe gedragspatronen, die uiteindelijk weer voor andere gevoelens (minder angst) zorgen. En dit vanuit een setting waarin persoonlijke erkenning niet afhankelijk is van prestaties. In een veilige omgeving met begrip voor en erkenning van de angst. Want (zelf)vertrouwen vermindert de gevoelens van angst.
